پرداخت‌های الکترونیکی در ایران و مزایا و معایب آنها

با ظهور تکنولوژی‌های جدید از یکسو و همچنین محبوب شدن گوشی‌های هوشمند از سوی دیگر، نحوه خرید و پرداخت اینترنتی (پرداخت الکترونیکی) کاربران نیز به تدریج تغییر کرد و بسیاری از عملیات بانکی نظیر برداشت وجه، واریز وجه، پرداخت قبض، مانده حساب بانکی  و … دست خوش تغییرات شد.

پرداخت‌های الکترونیکی با کمک گرفتن از کارت‌های اعتباری باعث راحتی و صرفه‌جویی در وقت ارزشمند مردم شده است. پرداخت الکترونیکی با گوشی­‌های هوشمند یا انواع دستگاه‌های پرداخت صورت می‌گیرد و می‌توان حتی با کمترین سواد رسانه‌ای با پرداخت اینترنتی خرید کرد.

پرداخت الکترونیکی در کشورهایی که دارای زیر ساخت‌های اینترنتی هستند رایج‌تر می‌باشد، ولی در کشورهایی که تازه در حال ظهور و توسعه زیرساخت های اینترنتی خود هستند با مشکل مواجه شده است.

سیستم‌های پرداخت الکترونیکی برای صاحبان تجارت باصرفه و برای مشتریان ساده و بهترین روش خریدکردن در عصر الکترونیک است. امروزه بیشتر صاحبان تجارت از وبسایت‌های پرداخت الکترونیکی استفاده می‌کنند و مردم در حال بروزرسانی ذهن خود از روش‌های قدیمی به جدید هستند. دیگر وقت آن رسیده که با روش‌های سنتی پرداخت خداحافظی کنیم.

با مطالعه ادامه­ مطلب در مورد چند روش پرداخت الکترونیکی و مزایا و معایب آن آشنا خواهید شد.

پرداخت از طریق کارت‌های بانکی

۱- پرداخت از طریق کارت‌های بانکی:

پرداخت‌های الکترونیکی با استفاده از کارت صادر شده از بانک یا موسسات مالی برای دارندگان حساب صورت می‌گیرد. به این صورت که برای ثبت سفارش به درگاه بانکی وصل می‌شوید و پرداخت خود را به صورت آنلاین انجام می‌دهید. برای استفاده از این روش به اطلاعات زیادی نیاز دارید:

شماره ۱۶ رقمی کارت: که روی کارت بانکی شما ثبت شده است.

رمز دوم (رمز اینترنتی): رمز دوم را می‌توانید از دستگاه‌های خودپرداز بانک دریافت کنید. برای این کار باید به بانک صادر کننده‌ی کارت خود مراجعه کنید و رمز دوم پویا درخواست کنید.

شماره CVV2: این کد پشت یا روی کارت‌های بانکی نوشته می‌شود که یک شماره ی ۳ یا ۴ رقمی است. CVV2 درواقع یک کد امنیتی است که در خریدهای آنلاین و اینترنتی کاربرد دارد.

تاریخ انقضا کارت: شامل ۴ رقم، دو رقم برای ماه و دو رقم بعدی برای سال است که روی کارت بانکی شما درج شده و تاریخ اعتبار کارت شماست.

پرداخت از طریق دستگاه‌های کارتخوان

۲- پرداخت از طریق دستگاه‌های کارتخوان:

پایانه‌های پرداخت الکترونیک فروشگاهی (POS) به عنوان یک شعبه کوچک، یکی دیگر از خدمات نوین بانکی است که یک روش واریز وجوه الکترونیکی حاصل از فروش کالا یا خدمات، از طریق کارت‌های بانکی است.

در این روش فرد پرداخت کننده می‌تواند با کارت اعتباری، از طریق دستگاه کارتخوان پرداخت خود را انجام دهد. در برخی سفارش‌ها که تحویل آنها درب منزل است این روش گزینه مناسبی برای پرداخت می‌باشد.

کیف پول الکترونیک

۳- پرداخت از کیف پول الکترونیک:

کیف پول الکترونیک نوعی حساب بانکی است که اطلاعات مالی کاربر در آن ذخیره شده و با شارژ کردن آن می تواند معامله آنلاین آسانی داشته باشد. امروزه در بیشتر اپلیکیشن‌های موبایل این گزینه دیده می شود. در بسیاری از وب‌سایت‌ها نیز شما این امکان را دارید که حساب کاربری خود را شارژ کنید و خریدهای خود را با اعتبار کیف پول‌تان انجام دهید. این روش استفاده فراوانی دارد و پرداخت را آسان‌تر می‌کند.

پرداخت کارت به کارت

۴- پرداخت کارت به کارت:

یکی از پرداخت‌های رایج که همه با آن سر و کار دارند، کارت به کارت یا همان انتقال پول از کارتی به کارت دیگر است که روش‌های مختلفی برای انجام آن وجود دارد. هر کدام از این روش‌ها نیز مزایا و معایبی دارند. در زیر به طور مختصر به آنها اشاره می‌کنیم:

• کارت به کارت با مراجعه به شعب بانکی:

این روش، یکی از قدیمی‌ترین راه‌های انتقال پول بین حساب‌ها است. بعد از اینکه به بانک مراجعه کردید، به‌منظور احراز هویت باید کارت ملی و کارت‌بانکی خود را به همراه داشته باشید. سقف انتقال وجه در این مورد، پانزده میلیون تومان است که پنج برابر سقف کارت به کارت از طریق دستگاه‌های خودپرداز است. کارمزدی که برای این عملیات از حساب شما کسر می‌شود بستگی به مبلغ انتقالی دارد.

• کارت به کارت از طریق دستگاه خودپرداز:

از رایج‌ترین و معمول‌ترین روش‌های انتقال وجه کارت به کارت، استفاده از دستگاه‌های خودپرداز (ATM) است که همه جا پیدا می‌شود. سقف انتقال پول در این روش ۳ میلیون تومان است.

• کارت به کارت با استفاده از اپلیکیشن‌های پرداخت:

اپلیکیشن‌های مالی، راه دیگری برای پرداخت‌های الکترونیکی و پرداخت کارت به کارت هستند که به دلیل سادگی، و نیز سرعت و امنیت خوبی که دارند، روزبه‌روز بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند. در این برنامه‌ها با واردکردن اطلاعات موردنیاز، می‌توانید عملیات کارت کارت را به‌صورت اینترنتی با موبایل خود انجام دهید. علاوه بر این، سایر تراکنش‌های مالی مانند خرید شارژ، خرید بسته اینترنت، استعلام و پرداخت قبض، پرداخت جریمه رانندگی و … را نیز می‌توان انجام داد.

• کارت به کارت از طریق اپلیکیشن‌های بانکی:

با نصب برنامه‌های همراه بانک هم می‌توان به آسانی عملیات کارت به کارت را انجام داد. کارمزد و سقف انتقال وجه در این روش، مانند استفاده از خودپرداز است. اپلیکیشن‌های همراه بانک را می‌توانید از سایت بانک‌های مربوطه دانلود و نصب کنید و یا برای نصب به شعب بانک مربوطه مراجعه کنید.

• کارت به کارت از طریق سایت بانک‌ها:

در این روش می‌توانید به سایت بانک مورد نظر مراجعه کرده و با واردکردن اطلاعات کارت خود مانند شماره کارت مبدأ و مقصد، رمز دوم، کد CVV۲ و تاریخ انقضا کارت عملیات انتقال وجه را انجام دهید. در صورتی‌ که آدرس بانک خود را نمی‌دانید، به‌سادگی آن را در گوگل جستجو کنید.

• کارت به کارت با کد USSD:

با استفاده از کدهای USSD هم می‌توان کارت به کارت کرد. شما با سیم‌کارت‌های ایرانسل، همراه اول و … می‌توانید این کدها را شماره‌گیری کنید که هر بانک معمولاً کد مخصوص به خود را دارد. اما برخی از بانک‌ها از این سرویس استفاده نمی‌کنند و دلیل آن‌هم وجود مشکلات امنیتی است. در این روش نیاز به اتصال اینترنتی نیست و با هر گوشی موبایلی می‌توان این عملیات را انجام داد.

مزایا و معایب پرداخت‌های الکترونیک:

۱- تعدد کارت های بانکی:

شاید شما هم چندین حساب و کارت بانکی در بانک‌های مختلف دارید که از بیشتر آن‌ها هیچ استفاده‌ای نمی کنید. گاهی برای انجام خدمات ساده‌ی بانکی مجبور به افتتاح حساب و دریافت کارت بانکی شده‌اید. و یا این که شرکت‌ها و سازمان‌ها هم کارکنان‌شان را برای دریافت حقوق و مزایا مجبور به افتتاح حساب در یک بانک خاص می‌کنند. این تعدد در کارت‌های بانکی گاهی مدیریت حساب‌ها را سخت می‌کند و موجب سردرگمی در هنگام خرید می‌شود.

۲- خطرهای امنیتی:

وارد کردن هر بار کدهای امنیتی و اطلاعات کارت و حساب متأسفانه گاهی امنیت اطلاعات را به خطر می‌اندازد و در صورت سهل انگاری، هر لحظه ممکن است اطلاعات کارت بانکی شما فاش شود.

۳- تراکنش های ناموفق:

تراکنش‌های ناموفق از دیگر اشکالات خرید با استفاده از کارت‌های بانکی است. گاهی بازگرداندن پول در تراکنش‌های ناموفق تا چند روز به طول می‌انجامد.

۴- زمان بر بودن خرید نقدی:

در مواردی که شما پرداخت نقدی را انتخاب می‌کنید حتماً باید شخصاً کالا را دریافت کنید و یا این وظیفه را به کسی بسپارید و زمانی را صرف حساب و کتاب نقدی و باقیمانده‌ی پول کنید. اگر قرار باشد این پرداخت را با کارت و از طریق POS سیار انجام دهید، نیمی از این مشکل حل می‌شود، اما ممکن است با قطعی دستگاه، اتمام رول کاغذی و یا موارد دیگر روبرو شوید.

نتیجه گیری:

در بالا به طور مختصر به انواع پرداخت‌های الکترونیکی اشاره کردیم. این روش‌ها آنچنان بین برخی از مردم محبوبیت پیدا نکرده و بعضی‌ها باز هم از پرداخت نقدی استفاده می‌کنند. پرداخت‌های الکترونیکی امروزه مردم را هم از لحاظ مکانی و هم از لحاظ زمان در خرید و فروش‌ها یاری می‌کنند. لزومی ندارد به هنگام خرید، وجه نقد به همراه داشته باشید و به راحتی در خانه نشسته و از اپلیکیشن‌ها و سایت‌های مدنظر خود به راحتی خرید کنید. صاحبان تجارت نیز می‌توانند با تشویق و انگیزه دادن و برگزاری مسابقات بین کسانی که به صورت آنلاین سفارش می‌دهند، مشتریان خود را به استفاده از پرداخت الکترونیکی دعوت کنند. در این صورت با بکارگیری برخی ترفندها هم مشتری دائمی پیدا می‌کنند و هم به فروش خود رونق می‌دهند.

امیدواریم از این نوشته نتیجه خوبی گرفته باشید.